بی اشتهایی در سالمندان می‌تواند باعث ایجاد مشکلات حادی در آنان شود. از دست دادن اشتها افراد را مستعد ضعف و از دست دادن بافت عضلانی می‌کند. بی اشتهایی که یک مشکل رایج است، بیشتر در اثر اضطراب و افسردگی ایجاد می‌شود. بی اشتهایی ناگهانی سالمندان می‌تواند از نشانه های مرگ در سالمندان باشد موضوعی که باید بلافاصله با پزشک در میان گذاشته شود. همین، عاملی است که پرستار سالمند که عهده دار نگهداری از سالمند است نتواند وظیفه خود را به صورت تمام و کمال انجام دهد. اما برای این که این اتفاق نیفتد بهتر است ادامه مطلب را با سایت ما (پارسیان مهرپرور) همراه باشید که ما به بیان علت‌ها می‌پردازیم. در این مقاله به بررسی علل و درمان بی اشتهایی سالمندان می‌پردازیم.

بی اشتهایی چیست؟

بی‌اشتهایی یا آنورکسی (به فرانسوی: Anorexie)، یکی از نشانه‌های بیماری است که کم شدن یا نبود اشتها را می‌رساند. این اختلال در بسیاری از بیماری‌های جسمی و روانی دیده می‌شود. بی‌اشتهایی ممکن است به سوءتغذیه و اختلالات ناشی از آن منجر شود. بی‌اشتهایی ساده نباید با بی‌اشتهایی عصبی که یک اختلال روانی است (که در آن فرد اشتهای خود را از دست نمی‌دهد، بلکه با گرسنگی مبارزه می‌کند) اشتباه شود.

8 نشانه‌ بی‌اشتهایی در سالمندان

تعیین نشانه های بی اشتهایی سالمندان به دلیل مشابهت و همزمانی آنها با علائم پیری، دشوار است. در اینجا به چند مورد از نشانه های بی اشتهایی در سالمندان اشاره شده و اگر با چند مورد از آنها برخورد کردید، بهتر است هر چه سریعتر برای مشاوره به پزشک مراجعه کنید:

1. حساسیت به سرما
2. کاهش ناگهانی وزن
3. اضطراب و افسردگی
4. خستگی و الگوی بد خواب
5. انزوا، مشکلات پوستی مانند تغییر رنگ یا خشکی پوست
6. رفتارهای عجیب غذایی مثل نخوردن غذا یا تنها غذا خوردن
7. درد شکم به علت عادات بد غذایی مانند هورت کشیدن یا قورت دادن
8. تغییرات فیزیک (مثلا صدمات دندانی، ریزش مو، مشکلات قلبی و گوارشی)

تقریبا همه انسان‌ها گاهی اوقات بی‌ اشتهایی موقتی را تجربه می‌کنند، مثلا زمانی که به آنفولانزا مبتلا می‌شویم، زمانی که دوران پر از استرسی را داریم و یا زمانی که احساس می‌کنیم غرق در اضطراب هستیم، زمانی که بیماری ما درمان می‌شود و بهبود می‌یابد یا این که احساس آرامش در ما بیشتر شود، اشتهایمان بر می‌گردد، با این حال، این موضوع در بدن سالمندان کمی پیچیده‌تر است. در ادامه مطلب به علل بی اشتهایی سالمندان می‌پردازیم.

8 علت بی اشتهایی در سالمندان

افزایش سن با تغییراتی در بدن همراه است که به طور طبیعی می‌تواند زمینه‌ساز بی‌اشتهایی در سالمندان باشد. به عنوان مثال زوال عقل به عنوان یکی از عوارض افزایش سن باعث می‌شود که برخی از افراد حتی نحوه غذا خوردن را نیز به دست فراموشی بسپارند. از جمله مهم‌ترین عواملی که زمینه‌ساز بی‌اشتهایی در افراد مسن می‌شوند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. ضعف حواس از علل بی اشتهایی سالمندان

کم شدن حس چشایی و بویایی که با بالا رفتن سن اتفاق می‌افتد، روی اشتهای سالمند تأثیر می‌گذارد. حتی حس بینایی در زمینه کنترل اشتها نقش دارد. همچنین، ایجاد اختلالات دیگر می‌تواند اشتهای سالمندان را کم کند. از جمله این اختلالات می‌توان بد طعم شدن مزه دهان را نام برد.

۲. مشکل جویدن؛ علت بی اشتهایی سالمندان

مشکلات متفاوت دهان و دندان در سالمندان می‌تواند روی جویدن تأثیر بگذارد. این امر یکی از علت‌های شایع کاهش اشتها در سالمندان است و شامل کافی نبودن تعداد دندان‌ها، متناسب نبودن دندان‌های مصنوعی در دهان، ضعف و ناهماهنگی عضله‌های جویدن، زخم دهان، خشکی دهان و مشکلات مفصل فکی است.

۳. بیماری‌های گوارشی

بعضی از مشکلات گوارشی در سالمندان باعث کاهش اشتهای آنها می‌شود که در برخی موارد در سالمندان تشخیص داده نمی‌شود. این مشکلات می‌تواند شامل قورت دادن، مشکل در هضم غذا و جذب مواد مغذی باشد. علایم گوارشی مانند سوزش سر دل، درد معده، حالت تهوع، ریفلاکس، نفخ و اسهال می‌تواند باعث کم اشتهایی در سالمندان شود.

۴. اختلالات غدد درون ریز

سیستم درون ریز شامل غدد و هورمون‌هاست. دیابت شیرین یک اختلال شایع بین سالمندان است و از دست دادن اشتها می‌تواند یکی از علایم آن باشد. علت دیگر می‌تواند مشکلات دیابتی یا فلج معده باشد که با مصرف داروی دیابتی مانند متفورمین به وجود می‌آید.

۵. محدودیت‌های فیزیکی

کم تحرکی می‌تواند علت دیگر کاهش اشتها در سالمندان باشد. کم تحرکی خود عامل کم رخوتی و علت کم اشتهایی در سالمندان است.

۶. مشکلات ذهنی و بی اشتهایی

افسردگی از جمله علل عمده بی اشتهایی در سالمندان است. افسردگی در سالمندان می‌تواند به علت‌های متعددی بروز کند از جمله مشکلات فیزیکی. اختلال حافظه، اعتیاد و مشکلات ذهنی نیز روی اشتهای سالمندان تأثیر می‌گذارد.

۷. داروهای مسبب بی اشتهایی

در صورت ابتلای سالمند به بیماری‌های مزمن و نیاز به درمان طولانی مدت با مصرف یک دارو یا بیشتر، امکان دارد فرد سالمند را دچار بی اشتهایی کند. شاید مصرف داروها تأثیر مستقیمی روی اشتها نگذارد اما عوارض آنها باعث بی اشتهایی سالمند خواهد شد.

۸. احساس تنهایی و بی اشتهایی سالمند

احساس تنهایی در سالمندان می‌تواند عامل بی‌ میلی به غذا در سالمندان باشد و حتی این حس تنهایی مانع می‌شود تا تنها فقط برای خودشان آشپزی کنند و حتی غذاها برای سالمندانی که تنها هستنند بی مزه به نظر آید. این مسئله ممکن است به دلیل داروهای که استفاده می‌کنند اتفاق بیفتد. و یا یک مشکل طبیعی به علت بالا رفتن سن و کم شدن حساسیت ذائقه باشد. برای حل این مشکل در سالمندان تا حد امکان، باید غذا را در کنار اعضای خانواده و یا دوستان صرف کنند.

درمان بی اشتهایی در سالمندان

شناخت و درمان بی‌اشتهایی در سالمندان خیلی اهمیت دارد. تکنیک‌های مختلفی برای درمان بی‌اشتهایی در سالمندان وجود دارند. روش‌هایی که هر یک از آن‌ها برآمده از متدهای علمی هستند و روی افراد قابل توجهی نتیجه‌بخش بوده‌اند. انتخاب روش‌های درمانی مناسب باید با مشورت پزشک متخصص صورت بگیرد.

تکنیک‌های درمان بی اشتهایی

بر این اساس از جمله راهکارهای درمان بی‌اشتهایی در افراد مسن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• طبخ غذاهای مورد علاقه سالمندان
• مشارکت دادن سالمندان در فرآیند تهیه غذا
• تنظیم رژیم غذایی سالم با نظر متخصص تغذیه
• مصرف آب آشامیدنی به میزان کافی در شبانه‌روز
• حضور در جمع خانواده برای میل کردن وعده‌های غذایی
• افزایش تعداد و کاهش حجم وعده‌های غذایی در شبانه‌روز
• مشاوره روانشناختی سالمند (کمک برای کنار آمدن با غم از دست دادن عزیزان، بازیابی عزت نفس، درمان افسردگی و …)

داروی اشتها آور برای سالمندان

بهترین و کم‌عوارض‌ترین داروهای مناسب برای درمان بی‌اشتهایی سالمندان استفاده از محرک‌های تغذیه ای است. بهتر است این محرک‌های اشتها از انواع بی ضرر آن باشد.

تجویز قرص و شربت اشتها آور برای سالمندان

متخصص تغذیه در مواردی که بی‌اشتهایی به سادگی با رژیم غذایی قابل درمان نباشد بهترین و کم‌عوارض‌ترین داروهای مناسب برای درمان بی‌اشتهایی را تجویز می‌کند بهترین راه درمان کم‌اشتهایی و افزایش اشتها و وزن استفاده از محرک‌های اشتها است. حتی اگر شما از افزایش‌دهنده‌های اشتها استفاده می‌کرده‌اید ما به شما توصیه می‌کنیم که برای افزایش اشتها قبل از خوردن غذای اصلی (صبحانه، ناهار و شام) 5 تا 6 میان وعده غذایی کوچک در روز میل کنید.

درمان بی اشتهایی در سالمندان در طب سنتی

درمان بی اشتهایی در سالمندان حتما باید تحت نظر یک پزشک متخصص انجام شود در عین حال، می‌توانید از درمان‌های خانگی البته با اجازه پزشک هم بهره ببرید.

4 ماده غذایی موثر برای درمان بی اشتهائی افراد مسن	نحوه مصرف
سیر : درمان بی اشتهایی بزرگسالان	سه تا چهار حبه سیر ریز خرد شده را به یک فنجان آب اضافه کنید. آن را برای چند دقیقه بجوشانید و سپس محلول را صاف کنید. 2 قاشق غذا خوری آبلیمو و کمی نمک را به آن اضافه کنید. این محلول را دو بار در روز به مدت چند هفته بنوشید.
زنجبیل : درمان گیاهی بی اشتهایی	نصف قاشق چای خوری زنجبیل خرد شده را بردارید و کمی نمک به آن اضافه کنید. 30 دقیقه قبل از صرف غذا در روز برای چند هفته بخورید. به مدت چند هفته و یک روز درمیان با معده خالی بخورید. یا شما می‌توانید هر روز چند فنجان چای زنجبیل بنوشید.
پرتقال : اشتها آور قوی برای بزرگسالان	چند بار در روز کمی پرتقال بخورید یا یک لیوان آب پرتقال تازه بنوشید، تا اشتهایتان را بیشتر کنید. برای این که آبمیوه تان بیشتر خوش مزه شود، سنگ نمک، آبلیمو و کمی فلفل سیاه اضافه کنید. برای بهبود خلق و خویتان، بوی پوست پرتقال را استشمام کنید.
نعناع : درمان گیاهی بی اشتهایی	هر روز 2 قاشق چای خوری آب تازه نعناع بنوشید. هم چنین روزانه چند فنجان چای نعناع بنوشید.

غذاهای سالم و اشتها آور برای سالمندان

اگر فکر می‌کنید انجام راه‌های گفته شده در بالا مناسب سالمند شما نیست، اصلا نگران نباشید در ادامه چند پیشنهاد عالی داریم که به افزایش اشتهای شما کمک می‌کند

پنیر برای درمان بی اشتهایی در سالمندان

از محبوب ترین و پرمصرف ترین انواع لبنیات پنیر است که گاه حاوی مقادیر بالای چربی و نمک می‌باشد. یک متخصص تغذیه می‌گوید که با خوردن پنیر اشتها تحریک شده و تمایل برای غذا خوردن بیشتر می‌شود.

توجه : در مورد سالمندان مبتلا فشار خون بالا یا گلسترول از نوع کم نمک و کم چرب آن استفاده کنید.

ماست کم چرب، اشتها آور قوی برای بزرگسالان

ماست کم چرب به عنوان یکی از بهترین مواد غذایی اشتها آور شناخته می‌شود؛ ماست کم چرب محتوای کربوهیدرات بالا و چربی کمی دارد و چون جویده نمی‌شود، نمی‌تواند باعث احساس سیری شود. توصیه می‌کنیم که ماست یونانی را به عنوان میان وعده استفاده کنید چون حاوی مقادیر بالای میوه‌های تازه است که به سیر شدن کمک می‌کنند.

سفیده تخم مرغ یک ماده غذایی مقوی و اشتها آور برای سالمندان

همه ی مواد مغذی تخم مرغ از جمله پروتئین، چربی‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی در زرده تجمع پیدا کرده اند به همین دلیل سفیده تخم مرغ به خوبی شما را سیر نمی‌کند و باعث افزایش اشتها و در نتیجه پرخوری می‌شود.

غذاهای مقوی برای درمان بی اشتهایی در سالمندان

اگر فرد سالمند به علت مشکلات دندانی و دهانی نمی‌تواند بجود و این مشکل باعث بی‌ اشتهایی سالمند شده است، می‌تواند به جای میوه‌های تازه از جایگزین آنها که در زیر آمده استفاده کنید :

• کمپوت
• هلو و گلابی
• فالوده سیب
• آب‌میوه و میوه نرم شده

و در نهایت به جای سبزی‌های خام از آب سبزیجات مثلا هویج و سبزی‌های پخته و له شده استفاده کنید.

جایگزین گوشت برای درمان بی اشتهایی در سالمندان

خوردن گوشت برای افراد مسن دشوار است. در اینجا توصیه می‌شود به جای گوشت از مواد غذایی زیر استفاده کنید:

• پنیر
• شیر
• ماست
• تخم مرغ
• گوشت چرخ کرده

به صورت کلی غذاهایی که با شیر درست می‌شوند، انتخاب‌های راحت‌تری برای خوردن هستند.

جایگزین نان برای مقابله با بی اشتهایی در سالمندان

به جای نان‌های ضخیم و غیر قابل جویدن که خوردنشان سخت است، از غلات پخته مانند برنج، کلوچه‌‌های نرم و نان لواش استفاده کند. ترید کردن نان در غذاهای مایع، راه دیگری برای استفاده از این نان‌ها است.

مشورت با پزشک

با پزشک در مورد داروهای مصرفی سالمندان مشورت کنید تا در صورت تاثیر آنها بر روی اشتها، داروها را تغییر دهد. با افزودن انواع ادویه‌جات، چاشنی‌های گیاهی و آب‌لیمو به غذا، طعم غذا را برای سالمندان بهتر کنید تا اشتهایشان برای غذا خوردن تحریک شود. برای افزایش اشتهای سالمندان لاغر، غذا در بشقاب بزرگ‌تر کشیده شود و از سبزی‌های رنگی به شکل پخته شده در غذا استفاده کنید. مثل:

• هویج
• گوجه فرنگی
• فلفل دلمه‌ای
• و…

خلاصه درمان بی اشتهایی در سالمندان

بهتر است سالمند غذا را در محیطی دلپذیر و مناسب میل کند تا اشتهایش به اندازه کافی تحریک و غذای کافی میل شود. بافت و قوام غذا باید به نحوی باشد که سالمند مشکلی از نظر بلع نداشته باشد. گاهی احساس نفخی که پس از مصرف برخی از مواد غذایی نظیر حبوبات به وجود می‌آید، باعث می‌شود که سالمند میلی به مصرف آنها نداشته باشد. این خودداری سبب محرومیت از برخی مواد مغذی مانند ویتامین‌ها، کلسیم، فیبر و پروتئین می‌شود. برای جلوگیری از نفخ به خصوص در سالمندان بهتر است حبوبات از شب قبل خیسانده شود و هنگام پخت آب آن دور ریخته شود.

لطفا تجربیات خودتان را درباره مراقبت صحیح از سالمندان بی اشتها با ما در میان بگذارید.

نوشته بی اشتهایی در سالمندان : ۸ علت کم اشتهایی سالمند و درمان آن (+ داروی اشتها آور قوی) اولین بار در پارسیان مهرپرور | پرستار سالمند , پرستار کودک. پدیدار شد.