افتادگی پلک در سالمندان عارضه‌ای شایع و آزاردهنده است. افتادگی پلک می‌تواند تاثیرات جدی بر روی کیفیت زندگی آن‌ها بگذارد. بسته به دلیل افتادگی پلک و شدت آن، روش‌های درمان متفاوتی نیز وجود دارد. در این مقاله از سایت مرکز پارسیان مهرپرور، به بررسی افتادگی پلک، علت‌های آن و راهکارهای موجود برای پیشگیری و درمان این مشکل خواهیم پرداخت.

افتادگی پلک یا پتوز چیست؟

افتادگی پلک بیماری است که در آن پلک بالایی روی چشم می‌افتد. پلک ممکن است فقط اندکی آویزان شود، یا به حدی شدید باشد که مردمک چشم را بپوشاند (نقطه سیاه در مرکز چشم شما که نور را به داخل می‌دهد). پتوز می‌تواند بینایی طبیعی را محدود یا حتی به طور کامل از بین ببرد. کودکان و سالمندان می‌توانند دچار پتوز شوند. خوشبختانه این بیماری قابل درمان است.

افتادگی پلک به معنای افتادگی بیش از حد پلک فوقانی است. لبه پلک فوقانی ممکن است پایین تر از حد معمول باشد (پتوز) یا ممکن است پوست اضافی در پلک بالایی وجود داشته باشد (درماتوکالازیس). افتادگی پلک اغلب ترکیبی از هر دو حالت است این مشکل پتوز نیز نامیده می‌شود. در اثر بالا رفتن سن در سالمندان مشکلات گوناگونی ایجاد می‌شود ، یکی از این موارد افتادگی پلک است که به شکل پف کردن چشمان هم مشخص می‌شود.

افتادگی پلک در سالمندان

در دوران سالمندی این حالت در نقاطی مثل زیر بازوها، غب‌غب ، چانه یا گونه‌ها نیز مشاهده می‌شود اما در ناحیه چشم، این میزان افتادگی سالمندان را دچار مشکلات مختلفی می‌کنند تا جایی که سالمند مجبور است پیشانی خود را بالا نگه دارد، ابروها را خم کند و پیوسته احساس می‌کند بار سنگینی روی پلک بالا قرار دارد. در اثر این افتادگی سالمند دچار احساس درد در چشم‌ها، سردرد و خستگی و خواب‌آلودگی سالمندان می‌شود و عملکرد طبیعی روزانه سالمند دچار اختلال می‌ شود؛ در چنین شرایطی جراحی پلک توصیه می‌شود.

جراحی پلک فقط نقش زیبایی ندارد و نباید سالمندان تصور کنند کار نادرستی انجام می‌دهند این اقدام برای آسایش، بهبود شرایط زندگی و حذف مزاحمت بخش اضافی پلک‌ها در سالمندان می‌باشد. پس از انجام این جراحی سالمند احساس راحتی، آسایش و آرامش می‌کند و چین و چروک و خطوط پیشانی هم افزایش نمی‌یابد.

علائم افتادگی پلک چشم چیست؟

زمانی که افتادگی فقط در یک چشم باشد، با مقایسه دو پلک به راحتی قابل تشخیص است. زمانی که افتادگی در هر دو طرف پلک اتفاق می‌افتد، یا اگر فقط یک مشکل جزئی وجود داشته باشد، تشخیص افتادگی سخت تر است. مقایسه میزان فعلی افتادگی با مقدار نشان داده شده در عکس‌های قدیمی ممکن است به شما در تشخیص پیشرفت مشکل کمک کند. برای تشخیص درست و علت افتادگی پلک در سالمندان باید به پزشک مراجعه کرد. اما باید با علائم آشنا باشید تا در صورت مشاهده سریعا به پزشک مراجعه کنید.

در ادامه به برخی از این علائم اشاره می‌کنیم

• تومورها و مشکلات چشمی
• عدم هماهنگی پلک‌های بالایی
• تاری دید بخصوص در یک چشم
• بالا بردن سر به عقب و شانه به بالا
• مشکلات خشکی چشم یا ترشح اشک چشم
• درد در اطراف چشم که باعث میشود چشمان شما خسته به نظر برسد.

علل افتادگی پلک در سالمندان

افتادگی پلک می‌تواند دلایل بسیاری داشته باشد. برای مثال دلایل عصبی بسیار رایج است و درمان افتادگی پلک در سالمندان عصبی نیز روش‌های متفاوتی دارد. در ادامه مهمترین دلایل پتوز را به صورت خلاصه بررسی می‌کنیم.

• 1.1 ضعف عضلات پلک: در سالمندان، ضعف عضلات پلک می‌تواند یکی از عوامل اصلی افتادگی پلک باشد. عملکرد ناتوان عضلات پلک می‌تواند به دلیل پیری، بیماری‌های مزمن، یا کاهش فعالیت بدنی رخ دهد.
• 1.2 کاهش انعطاف‌پذیری پوست: با پیر شدن، انعطاف‌پذیری پوست کاهش می‌یابد و پوست در اطراف پلک‌ها ممکن است شل و ضعیف شود. این موضوع می‌تواند به افتادگی پلک در سالمندان منجر شود.
• 1.3 تغییرات در بافت‌های پلک: تغییرات در بافت‌های پلک نیز می‌تواند علت افتادگی پلک در سالمندان باشد. کاهش تولید کلاژن و الاستین در بافت‌ها باعث از بین رفتن ساختار حمایتی پلک‌ها می‌شود و باعث افتادگی آن‌ها می‌شود.
• 1.4 سکته یا تومور مغزی: سکته می‌تواند باعث اختلال در عملکرد برخی اندام‌ها شود. ممکن است بعد از سکته فرد دچار افتادگی پلک شود. تومور مغزی و سرطان نیز با ایجاد برخی اختلالات عصبی ممکن باعث ایجاد بیماری پتوز در برخی افراد شوند.

3 روش درمان افتادگی پلک در سالمندان

روش‌ها به دو دسته روش‌های جراحی و روش‌های غیرجراحی مثل ورزش‌ها، استفاده از دارو، ماساژ و … تقسیم می‌شود که بر اساس تشخیص پزشک روش درست باید انتخاب شود.

1- عمل جراحی درمان افتادگی پلک

پزشک ممکن است جراحی پتوز را انتخاب کند. در طی این روش، عضله بالابرنده سفت می‌شود. این کار پلک را به سمت بالا و در موقعیت مورد نظر بالا می‌برد. برای کودکانی که پتوز دارند، پزشکان گاهی جراحی را برای جلوگیری از شروع تنبلی چشم (آمبلیوپی) توصیه می‌کنند. اصولا در پتوز مادرزادی با افزایش سن تغییری در حالت چشم دیده نمی‌شود به همین دلیل جراحی زودهنگام بهتر خواهد بود و حتی جراحی می‌تواند از بیماری‌های چشمی کودک یا بیماری‌های گردن جلوگیری کند. در بزرگسالان، پزشک در صورت شدت افتادگی تصمیم به جراحی می‌گیرد. اگر شدت افتادگی کم باشد و آسیبی به بینایی چشم نرسد اصولا سایر روش‌های درمانی یا روش‌های پیشگیری پیشنهاد می‌شود.

با این حال، خطراتی در روش جراحی وجود دارد، از جمله خشکی چشم، خراشیده شدن قرنیه و هماتوم. جایگزین دیگر، عمل “اسلینگ” است که در آن از عضلات پیشانی برای بالا بردن پلک‌ها استفاده می‌شود.

2- درمان افتادگی پلک در سالمندان بدون نیاز به جراحی

در گذشته، درمان افتادگی پلک عموماً نیازمند جراحی بود، اما در حال حاضر روش‌های غیرجراحی برای درمان این مشکل وجود دارد. در ادامه این مقاله، به برخی از روش‌های غیرجراحی که برای درمان افتادگی پلک مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌پردازیم.

1. بوتاکس؛ درمان افتادگی پلک در سالمندان: استفاده از بوتاکس یکی از روش‌های غیرجراحی برای درمان افتادگی پلک است. در این روش، مقدار کوچکی بوتاکس به منطقه مورد نظر تزریق می‌شود. بوتاکس با افزایش تنش عضلات پلک و کاهش ارتعاش آنها، باعث بهبود ظاهر پلک و کاهش افتادگی آن می‌شود. این روش موقت است و نیاز به تجدید درمان دارد.
2. لیفتینگ پلک با مواد ریسکولتینت: لیفتینگ پلک با مواد ریسکولتینت یک روش دیگر برای درمان افتادگی پلک است. در این روش، مواد ریسکولتینت به پلک تزریق می‌شود تا پوست را به بالا برده و ظاهر جوانانه‌تری به پلک ببخشد. این روش نیز موقت است و نیاز به تجدید درمان دارد.
3. رادیوفرکوئنسی: رادیوفرکوئنسی یکی دیگر از روش‌های غیرجراحی است که برای درمان افتادگی پلک استفاده می‌شود. در این روش، امواج رادیویی با استفاده از دستگاه خاصی به پوست پلک انتقال داده می‌شوند. این امواج به جذب آب در بافت پوست کمک کرده و باعث تنش و جمع شدن آن می‌شوند. این روش می‌تواند بهبود قابل توجهی در افتادگی پلک ایجاد کند.
4. تزریق فیلر؛ درمان افتادگی پلک در سالمندان: استفاده از فیلرها نیز یک روش غیرجراحی برای درمان افتادگی پلک است. فیلرها معمولاً شامل موادی همچون هیالورونیک اسید هستند که به پلک تزریق می‌شوند. این مواد باعث پر شدن فضای خالی در پلک می‌شوند و ظاهری جوانانه‌تر و جمع و جورتر به پلک می‌بخشند.

در حال حاضر، روش‌های غیرجراحی برای درمان افتادگی پلک وجود دارد. این روش‌ها می‌توانند بهبود قابل توجهی در ظاهر پلک ایجاد کنند بدون اینکه نیاز به عمل جراحی داشته باشند. با این حال، قبل از انجام هر روش درمانی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین راهکار برای مورد خاص شما را تعیین کنید.

3- درمان خانگی افتادگی پلک در سالمندان: روش‌های ساده و موثر

در موارد ساده تر، روش‌های خانگی می‌توانند برای کاهش افتادگی پلک موثر باشند. در ادامه، به برخی از روش‌های خانگی که به درمان افتادگی پلک کمک می‌کنند، می‌پردازیم.

1. ماساژ پلک؛ درمان افتادگی پلک در سالمندان: برای انجام ماساژ، از انگشتان خود استفاده کنید و با حرکات نرم و گردان کف دست را روی پلک‌ها ماساژ دهید. این حرکات می‌توانند به تقویت عضلات پلک و افزایش جریان خون در منطقه کمک کنند.
2. استفاده از خیار تازه: برای استفاده، خیار را به صورت ریز خرد کنید و روی پلک‌های خمیده قرار دهید. این روش می‌تواند به تسکین و آرامش پلک‌ها کمک کند و از تورم آن‌ها جلوگیری کند.
3. استفاده از ماسک چای سبز: برای تهیه ماسک، یک بسته چای سبز را در آب جوش قرار دهید و بعد از خنک شدن، دستمال را در آب چای سبز خیس کرده و روی پلک‌ها بگذارید. این ماسک را برای 15-20 دقیقه روی پلک‌ها نگه دارید و سپس با آب گرم بشویید.
4. تمرین چشمک زدن: تمرین چشمک زدن می‌تواند به تقویت عضلات پلک کمک کند و از افتادگی آن‌ها جلوگیری کند. برای انجام این تمرین، چشمان خود را سریعاً و مکرراً ببندید و باز کنید. تمرین را به مدت 1 دقیقه تکرار کنید و به تدریج زمان تمرین را افزایش دهید.
5. ماساژ با روغن نارگیل؛ درمان افتادگی پلک در سالمندان: برای انجام ماساژ، چند قطره روغن نارگیل را روی انگشتان خود بریزید و با حرکات نرم و گردان پلک‌ها را ماساژ دهید. پس از ماساژ، روغن را به آرامی‌ بمالید.
6. درمان افتادگی پلک با زنجبیل: روغن زنجبیل علاوه بر رطوبت رسانی پوست دور چشم، خواص آنتی اکسیدانی و ضد لک، ضد درد و ضد تورم می‌تواند باعث جوان ماندن پوست دور چشم شود. فقط قبل از مصرف روغن را روی دست خود تست کنید و مطمئن شوید آلرژی ندارید.

راهکارهای پیشگیری از افتادگی پلک در سالمندان

راه‌های پیشگیری برای جلوگیری از افتادگی پلک در اثر افزایش سن موثر هستند اما هیچ راهی برای جلوگیری از افتادگی پلک وجود برا اثر سایر دلایل ندارد. فقط دانستن علائم و معاینه منظم چشم می‌تواند به شما در مبارزه با این اختلال کمک کند.

2.1 ورزش و تقویت عضلات پلک

انجام تمرینات و ورزش‌هایی که عضلات پلک را تقویت کنند می‌تواند به پیشگیری از افتادگی پلک کمک کند. تمریناتی مانند چشمک زدن، چرخش چشم و باز و بسته کردن پلک‌ها می‌توانند به افزایش قدرت و انعطاف عضلات پلک کمک کنند.

2.2 مراقبت از پوست

مراقبت مناسب از پوست در اطراف پلک‌ها می‌تواند از افتادگی پلک در سالمندان جلوگیری کند. استفاده از مرطوب‌کننده‌ها و کرم‌هایی که به انعطاف‌پذیری و سلامت پوست کمک می‌کنند می‌تواند موثر باشد.

2.3 رعایت سبک زندگی سالم

سبک زندگی سالمی که شامل تغذیه مناسب، خواب کافی، و جلوگیری از استرس و آسیب‌های محیطی است، می‌تواند به حفظ سلامت پوست و عضلات پلک کمک کند و افتادگی پلک را کاهش دهد.

پرسش‌های متداول

آیا افتادگی پلک در سالمندان قابل درمان است؟ بله، در برخی موارد، افتادگی پلک در سالمندان قابل درمان است. روش‌های مانند جراحی پلک و استفاده از محصولات آرایشی می‌توانند بهبود ظاهر پلک‌ها را به دنبال داشته باشند.

1. آیا تمرین عضلات پلک می‌تواند به پیشگیری از افتادگی پلک کمک کند؟ بله، تمرین عضلات پلک می‌تواند به قدرت و انعطاف پلک‌ها کمک کرده و افتادگی آن‌ها را کاهش دهد. تمریناتی مانند چشمک زدن و چرخش چشم می‌توانند به تقویت عضلات پلک کمک کنند.
2. آیا مراقبت مناسب از پوست می‌تواند افتادگی پلک را کاهش دهد؟ بله، مراقبت مناسب از پوست می‌تواند به حفظ انعطاف‌پذیری و سلامت پوست کمک کند و افتادگی پلک را کاهش دهد. استفاده از مرطوب‌کننده‌ها و کرم‌هایی که به پوست حجم می‌دهند می‌تواند موثر باشد.
3. آیا افتادگی پلک نیاز به جراحی دارد؟ در موارد شدید افتادگی پلک، جراحی ممکن است بهترین راه درمان باشد. با مشاوره پزشک خود می‌توانید در مورد گزینه‌های درمانی مناسب برای شما تصمیم بگیرید.
4. آیا محصولات آرایشی می‌توانند افتادگی پلک را تصحیح کنند؟ بله، استفاده از محصولات آرایشی مانند کرم‌ها و ژل‌هایی که به پلک‌ها حجم می‌دهند می‌تواند به طور موقت افتادگی پلک را کاهش دهد. این محصولات معمولاً برای بهبود ظاهر پلک‌ها استفاده می‌شوند.

نوشته افتادگی پلک در سالمندان : علائم، علل افتادگی پلک و درمان (+ درمان خانگی افتادگی پلک) اولین بار در پارسیان مهرپرور | پرستار سالمند , پرستار کودک. پدیدار شد.