علت دیر راه رفتن کودک و آموزش راه رفتن به کودک
راه رفتن کودک به تنهایی نتیجه آمادگی و فعالیت صحیح عضلات زیادی است. بلند شدن و برداشتن اولین قدم یکی از هیجان انگیزترین لحظات زندگی کودک و والدین است. بیشتر نوزادان بین ۱۰ تا ۱۸ ماهگی شروع به راه رفتن میکنند. این فرایند در هر نوزادی متفاوت است. ممکن است نوزاد شما نیاز به کار کردن داشته باشد تا یاد بگیرد که چگونه راه برود. نکته مهم تشویق و تمرین است تا کودک بتواند به راحتی راه برود. در این مقاله از سایت مرکز پارسیان مهرپرور به آموزش راه رفتن به کودکان و درمان ترس از راه رفتن در آنها میپردازیم:
علت دیر راه رفتن کودکان
به طور متوسط خردسالان با یک رشد طبیعی و مناسب بین 10 تا۱۸ ماهگی شروع به راه رفتن میکنند. کودکانی که مبتلا به شلی مفاصل و عضلات بیش از حد، تون عضلانی بالا ؛ سندروم داون، اختلال طیف اوتیسم هستند یا اینکه نارس متولد شدهاند ممکن است دیرتر شروع به راه رفتن کنند. همچنین برخی کودکان ممکن است به صورت طبیعی یا دلایل دیگر راه رفتن را دیرتر آغاز کنند. در چنین مواردی معمولا کمک به زود راه رفتن کودک توسط والدین در نظر گرفته میشود.
راههای زود راه رفتن کودک
اینکه کودک یاد بگیرد چگونه راه برود به تجربیات زیادی نیاز دارد؛ کودک باید یاد بگیرد سر پا بایستد، بدون حمایت بایستد و با استفاده از تکیه به یک مبل یا دیوار راه رفتن را شروع کند تا در نهایت بتواند مستقل حرکت کند. همچنین علت دیر راه افتادن کودک باید مشخص باشد تا در صورتی که علائمی از یک اختلال شناسایی شد، یک راه حل مناسب و فوری در نظر گرفته شود.
فعالیتهای مثل آنچه که به افزایش ثبات مفاصل لگن، افزایش قدرت عضلات پا، تمرین تعادل کمک میکنند؛ به کودک کمک میکنند تا از قدرت بینایی خود و تجربیاتی که به دست میآورد برای راه رفتن استفاده کند.
درمان ترس کودکان از راه رفتن
ترس از راه رفتن کودک آن هم وقتی که والدین میفهمند همسنهای فرزندشان خیلی وقت پیش توانستهاند راه بروند، تبدیل به موضوعی مهم و نگران کننده میشود. برای از بین بردن ترس از راه رفتن کودک تان ابتدا باید علت بروز آن را بفهمید. اگر هیچ نوع مشکل جسمانی وجود نداشته باشد، پس باید کودک را از نظر روانی بررسی شود. اما چگونه کودکی که قادر به فهم مسائل نیست، در همین سنین طفولیت آسیب روانی میبیند؟
- شاید کودکان توانایی درک و شناخت مسائل را مانند بزرگسالان نداشته باشند.
- اما آنها نیز دارای بعد روانی بوده و استرسها و محیط زندگی میتواند بر آنها نیز تاثیر بگذارد.
- نگرانیهای بیش از حد یا بر عکس بی توجهی والدین به مسائل فرزندان سلامت رشدی آنها را تحت تاثیر قرار میدهد.
بزرگترین ترس از راه رفتن کودک چیست؟
کودک راه رفتن را در حدود یک سالگی با طی مراحل مختلف یاد میگیرد. راه رفتن کودک از دو جنبه اهمیت دارد:
جنبه اول
- کودک با راه رفتن میتواند با تسلط، سرعت و کنترل بیشتر به کاوش محیط بپردازد.
- پس استقلال کودک برای کشف محیط اطرافش که لازمه رشد اوست، به مهارت راه رفتن کودک بستگی دارد.
جنبه دوم
- راه رفتن کودک اولین قدم برای جدا شدن از والدین محسوب میشود و نیاز به بغل شدن توسط والدین را کاهش میدهد.
- همچنین این موضوع برای کودک میتواند اضطراب جدایی ایجاد کند.
اصلیترین دلایل روانی ترس از راه رفتن کودک
راه رفتن، مثل هر مهارت دیگری در کودک، نیاز به آمادگی در دو بعد روانی و جسمانی دارد. مشکل در هر کدام از این ابعاد، میتواند باعث ترس کودک از راه رفتن شود. قبل از هر اقدامی، اگر راه رفتن کودک تاخیر دارد و از آن اجتناب میکند، از نظر جسمانی و فیزیکی باید بررسی شود. اکثر ترسهای کودک طبیعی است اما اگر باعث نقص در عملکرد عادی کودک شود، باید به عنوان یک اختلال به آن نگاه کرد. حال به چند مورد از دلایل روانی ترس از راه رفتن کودک میپردازیم:
۱) اضطراب جدایی
نوزادان به خاطر ترس از احتمال دور شدن از والدین، گم شدن و تجربههای ترسناک مستقل شدن، از راه رفتن امتناع میکنند. اضطراب جدایی طبیعی است اما اگر از سن راه رفتن شروع شود، ممکن است غیر طبیعی باشد.
۲) دلبستگی ناایمن
کودکانی که از نظر دلبستگی، دچار اختلال هستند، ممکن است نتوانند از مادر یا پرستار کودک در منزل خود جدا شوند. چگونگی شکل گیری دلبستگی کودکان زیر دو سال بر خواست آنها برای راه رفتن تاثیر به سزایی دارد.
۳) تجربههای منفی
ممکن است کودک، یک بار در راه رفتن، دچار وحشت یا آسیبی جدی شده باشد. پس از آن کودک برای دفع این ترس، راه رفتن را سرکوب کرده و طوری رفتار میکند که انگار هیچ وقت نمیتوانسته راه برود.
۴) عدم حمایت والدین
کودک برای راه رفتن به والدین احتیاج دارد. در طول یادگیری مهارت قدم برداشتن، این والدین هستند که باید با همراهی کودک او را در راه رفتن یاری کنند. اما اگر در این مورد کوتاهی انجام شود، نوعی ترس از راه رفتن در کودک ایجاد میشود.
۵) ترسهای والدین
گاهی والدین، با مراقبتها و حساسیتهای بیش از اندازه، باعث شکل گیری ترس از راه رفتن در کودک میشوند. به نوعی ترسیدن والدین به کودک منتقل میشود. کودک باید تجربه کند، زمین بخورد تا نترسد. حمایت روانی والدین در این زمینه بسیار تاثیر گذار است.
۶) ترس از بغلی شدن
گاهی والدین بخاطر ترس از بغلی شدن یا لوس شدن کودک، او را به حال خود رها میکنند. همین مسئله، کودک را از راه رفتن زده میکند. کودک، در سن ۱ سالگی و در هر سن دیگری، شدیدا به محبت و نوازش والدین نیاز دارد. حتما زمانهایی که کودک درخواست کرد (نه پس از زمین خوردن یا همیشه)، او را در آغوش گرفته، بوسیده و نوازش کنید. این مسئله باعث میشود تا کودک همیشه حضور شما را حس کند و راه رفتن را نشانه دور شدن از شما نداند.
۷) ذوق زدگی بیش از حد
گاهی والدین، با اصرار بیش از حد، باعث خستگی و بیزاری کودک میشوند. او باید روند استاندارد رشد خود را طی کند. یکی دو ماه اختلاف جای نگرانی ندارد. شما برای اینکه ثابت کنید فرزند شما باهوش و بهترین است، او را از بین خواهید برد.
توجه : پافشاری و بی محلی روی تمام مسائلی که بالا ذکر شد، هر دو بی فایده است.
زمانی که خود کودک، آمادگی و آرامش برای راه رفتن، مستقل شدن و ورود به دنیای جدیدی را پیدا کند، این کار را انجام میدهد. البته ممکن است مشکلات روانی که باعث تاخیر در راه رفتن کودک شود، پیچیدهتر از این حرفها باشد. در این زمان شما علاوه بر متخصص اطفال، نیاز به یک مشاوره کودک دارید تا دلیل این تاخیر را پیدا کرده و برای آن راه حلی بیابد.
آموزش صحیح راه رفتن کودک
بلند شدن و برداشتن اولین قدم یکی از هیجان انگیزترین لحظات زندگی کودک و والدین است. راه رفتن کودک به تنهایی نتیجه آمادگی و فعالیت صحیح عضلات زیادی است. هماهنگی عضلات دستها، پاها تا عضلات پشت و کمر همگی برای برداشتن اولین قدمها ضروری است.
5 راه کمک به صحیح راه رفتن کودک
بلند شدن و برداشتن اولین قدم یکی از هیجان انگیزترین لحظات زندگی کودک و والدین است. راه رفتن کودک به تنهایی در نتیجه آمادگی و فعالیت صحیح عضلات زیادی است. هماهنگی عضلات دستها، پاها تا عضلات پشت و کمر همگی برای برداشتن اولین قدمها ضروری است. به کمک ترفندهای زیر کودکتان به راه میافتد :
۱) برای راه رفتن کودک به آن کمک کنید
برای مثال مبلمان منزل خود را به گونه ای بچینید که کودک بتواند با کمک گرفتن از آنها راه برود. به کودک خود کمک کنید تا با نگه داشتن انگشتان دست خود، مبلمان را رها کند و با دستانشان والدین یا پرستار کودک در منزل را بگیرند.
۲) کودک خود را به حالت ایستاده حرکت دهید:
به کودک خود اجازه دهید انگشتان دست شما را بگیرد و آنها را به حالت ایستاده حرکت دهید. هر چقدر بیشتر پاهای کودک ورزش داده شود کودک زودتر شروع به حرکت میکند. نگه داشتن کودک در حالت ایستاده نیز به محکم شدن عضلات پاهایشان کمک میکند.
۳) برای راه رفتن کودک، او را تشویق کنید:
کودکان از زمان تولد دوست دارند پدر و مادر را خوشحال کنند و تشویق شوند. بنابراین برای ایستادن یا راه رفتن کودکانه و تلاشهایش او را تشویق کنید.
۴) کودکان نیازی به خرید کفش ندارند:
برای کودک خود کفشهای پیاده روی نخرید. تا زمانی که سطوح تمیز و بی خطر برای راه رفتن کودک وجود دارد، اجازه دهید تا راه برود و پابرهنه مسائل را کشف کند. اگر ترجیح میدهید جورابهای که لیز نباشند و ترمز دار باشند برایشان تهیه کنید. همچنین اگر کودک شما قصد بیرون رفتن از منزل را دارد، حتما از کفشهای سبک و انعطاف پذیر برای آنها استفاده کنید. از چکمههای بلند یا کفش ورزشی بلند بپرهیزید زیرا گرفتن بیش از حد مچ پا در واقع میتواند حرکت آنها را محدود میکند.
۵) برای راه رفتن کودک، او را مجبور به ایستادن نکنید:
اگر کودک نمیخواهد که بایستد و یا حرکت کند او را مجبور به این کار نکنید. این کار میتواند در کودک شما ترس از راه رفتن ایجاد کند.در نتیجه ایستادن یا راه رفتن آنها را به تأخیر اندازد. بسیاری از نوزادان وقتی آماده میشوند قدم میزنند. بنابراین اگر کودک شما تا سن ۱۸ ماهگی یا احتمالاً بزرگتر از ۱۸ ماه شروع به راه رفتن نکند، نگران نباشید.
نکته : هنگامیکه کودک شما شروع به راه رفتن کرد حتما باید خانه خود را ایمن کنید، زیرا میتوانند به ارتفاعات و احتمالاً خطرات جدید برسند.
نشانه های راه افتادن کودک
نوزادان یک شبه راه رفتن را شروع نمیکنند. علایم راه رفتن با گام های تدریجی و رشد فیزیکی که در نهایت منجر به راه رفتن میشوند، شروع میشوند.
1. بالا کشیدن بدن برای ایستادن
این یکی از اولین علائمی است که آمادگی کودک شما را برای راه رفتن نشان میدهد. به نظر میرسد که کودک چندین حرکت اسکات ( نوعی ورزش ) انجام میدهد ، اما در واقع در حال تقویت عضلات و هماهنگی خود است.
2. راه رفتن با تکیه بر امتداد اشیا یا مبلمان
اگر کودک را در حالی که به اشیا اطراف یا مبلمان تکیه نموده و سعی در راه رفتن دارد ببینید این به معنی این است که بزودی راه خواهد رفت. این حرکت نشانگر قابل توجهی برای بهبود قدرت عضلات و تعادل بدن است. کودک با این کار یاد می گیرد هنگام حرکت وزن خود را روی هر دو پا متعادل نگه دارد.
3. راه رفتن کودکان با کمک
کودک ممکن است سعی کند راه برود یا در حالی که دستان شما را نگه دارد قدم های کوچکی را بردارد. اگر کودک دارای اسباب بازی های مانند روروئک،یا اتومبیل یا اسباب بازی های موسیقی مخصوص راه رفتن است و سعی در حرکت دادن آنها دارد، این ممکن است نشانه ای از قصد آنها برای راه رفتن باشد.
4. عبور از میان اشیا (موانع)
هنگامیکه کودک شما سعی میکند با عبور از روی اشیا یا غلبه بر آنها به حرکت خود ادامه دهد ، این نشان دهنده اشتیاق آنها برای برداشتن اولین قدم های خود است.
5. تلاش برای بالا رفتن از پله ها
اگر کودک بارها و بارها سعی دارد رده های راه پله را نگه دارد تا خودش را بالا بکشد و از پله بالا برود، این میتواند نشان دهد که آنها به زودی اولین قدم های خود را برمیدارند. علائم آمادگی برای راه رفتن ممکن است در نوزادان متفاوت باشد. والدین میتوانند اغلب حرکاتی را که کودک آنها برای راه رفتن انجام میدهد تشخیص دهند. برخی از نوزادان ممکن است بدون نشان دادن علائم مشخص آمادگی، به تدریج شروع به راه رفتن کنند.
7 تمرین راه رفتن کودک
همه کودکان در حال یادگیری مراحل رشد هستند، بسیار مهم است که بدانید هیچ دو کودکی دقیقا شبیه به هم نیستند. هر کودک مراحل رشد را طبق روش خود طی میکند. در ادامه 7 تمرین برای آموزش راه رفتن به کودک را بررسی کرده ایم. در حین انجام این تمرینات زیر کودک را حمایت کنید و به او سخت نگیرید. استرس و ترس کودک میتواند سبب تاخیر در یادگیری راه رفتن شود. والدین میبایست از طریق تشویق کردن و صبور بودن به کودکان خود راه رفتن را بیاموزند.
۱) نشستن رو چهار پایه و تقویت پای کودک برای راه رفتن
زمانیکه فرزندتان قادر بود بدون کمک شما بنشیند او را بر روی چهارپایه کودک بنشانید. حتماً باید در این حالت والدین در کنار کودک باشند تا در مواقع لزوم او را نگه دارند. مهم است که چهارپایه بدون پشتی باشد و والدین پشت به فرزندشان باشند. پاهای کودک باید در این موقعیت کف زمین را لمس کند و حتی قادر باشد به زمین فشار بیاورد. در این حالت زانوهای کودک میبایست زاویه ۹۰ درجه داشته باشند.
در همین حالت از کودک بخواهید که وسیله ای را از روی زمین بر دارد و مجدد به روی چهارپایه بنشیند. آن شیء را به اطراف چهارپایه بگذارید تا عضلات مختلف درگیر شوند. این تمرین عضلات پاها، پشت و شانههای کودک را تقویت میکند و او را آماده برای راه رفتن میکند. این تمرین همچنین به کودک کمک میکند تا پاهایش را به شکلی قرار دهد که بتواند وزن خودش را بر روی آنها بگذارد.
۲) استفاده از اسباب بازی برای ایستادن
اسباب بازی را در نزدیکی او و کمیبالاتر از او قرار دهید و او را تشویق کنید تا بلند شود و اسباب بازی را بر دارد.
۳) ایستادن با کمک
کودک از طریق مبل و میز و یا صندلی هم سطح خود میتواند بایستد و شما یکی از دستانش را برای حفظ تعادل بگیرید. در این حالت به آرامی به جلو و عقب بروید. اگر کودک نیاز به انگیزه دارد میتوانید یک عروسک را در انتهای مبل قرار دهید تو او به سمت عروسک حرکت کند.
۴) شوت زدن
زمانی که کودک به کمک ایستاده است شما میتوانید یک توپ سبک را در جلوی پای او قرار دهید. حال او را تشویق کنید تا به آن ضربه بزند. در ابتدا بهتر است خودتان چند ضربه به توپ بزنید. اگر شما توپ را پشت پای او قرار دهید او برای ضربه زدن مجبور است پای خود را بلند کند تا به توپ ضربه بزند. توپ را در دو طرف او قرار دهید تا تمرین ضربه زدن با هر دو پا را یاد بگیرد.
۵) به کودک کمک کنید که بنشیند
برخی از کودکان شروع به بلند شدن میکنند ولی نمیتوانند بنشینند. بنابراین آنها پس از بلند شدن ممکن است گریه کنند و بعدا تمایلی به دوباره بلند شدن نشان ندهند. به کودکتان کمک کنید تا به آرام خم شود و بنشیند.
۶)گرفتن لگن کودک
والدین باید در مقابل کودک بنشینید. حال دستان کودک را روی شانه خود قلاب میکنند و همزمان با گرفتن لگن کودک، او را تشویق به راه رفتن میکنند. برای این کار والدین میتواند آرام آرام به عقب بروند تا کودک را به جلو هدایت کنند. به مرور والدین میتوانند میزان حمایت خود را کم کنند.
۷) راه رفتن با کمک
یکی دیگر از روشهای آموزش راه رفتن به کودک این است که او را بلند کنید و پشت او قرار بگیرید. سپس به آرامی یکی از بازوان اش را به جلو و سپس دیگری را بکشید.
چند نکته مهم: بسیار مهم است که در حین انجام این تمرینات کودک را حمایت کنید و به او سخت نگیرید. استرس و ترس کودک میتواند سبب تاخیر در یادگیری راه رفتن شود. والدین و پرستار کودک در منزل باید از طریق تشویق کردن و صبور بودن به کودک خود راه رفتن را بیاموزند.
جدول زمانی راه رفتن کودک از تولد تا پنج سالگی
۱- آموزش راه رفتن به نوزاد از تولد تا دو ماهگی |
|
۲- سه تا چهار ماهگی |
|
۳- پنج ماهگی |
توجه: بهتر است قبل از اینکه کودکتان شروع به حرکت کند، خانه را برای او از هر جهت ایمن کنید. |
۴- شش تا ۹ ماهگی |
توجه : یادتان باشد با دیدن دو مورد زیر باید به پزشک اطفال مراجعه کنید:
|
۵- نه تا ۱۲ ماهگی |
|
۶- دوازده تا ۱۵ ماهگی |
توجه: اگر کودک تا ۱۴ یا ۱۵ ماهگی هنوز تاتیتاتیکنان راه نمیرود، این وضعیت هم هنوز در محدودهٔ رشد نرمال است. |
۷- شانزده تا ۱۸ ماهگی |
|
۸- نوزده تا ۲۴ ماهگی |
کودک در این سن ممکن است سرعت راه رفتنش را افزایش دهد و حتی بدود. تا دو سالگی، کودک میتواند:
|
۹- بیست و پنج تا ۳۰ ماهگی |
|
۱۰- سی و یک تا ۳۶ ماهگی |
|
۱۱- چهار سالگی |
|
۱۲- پنج سالگی |
|
پنگوئنی راه رفتن کودک
هر نوع اختلال در الگوی راه رفتن کودک که از کنترل او خارج باشد، یک ناهنجاری به حساب میآید. این ناهنجاریها در اثر مشکلات ژنتیکی، آسیبها و برخی بیماریهای مادرزادی یا اکتسابی ایجاد میشوند. راه رفتن مثل اردک یا پنگوئن یکی از الگوهای رایج بد راه رفتن در کودکان است. این نوع ناهنجاریهای در کودکانی که تازه راه افتاده اند، کاملا طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
علائم راه رفتن اردکی |
عوارض پنگوئنی راه رفتن |
علت اردکی راه رفتن کودک |
گشاد راه رفتن کودک | مشکل در بالا رفتن از پلهها | آتروفی پیشرونده عضلات |
قدمهای کوتاه برداشتن | عدم تعادل کودک موقع راه رفتن | ناهنجاریهای عصبی عضلانی |
حرکت دادن عضلات پایین تنه به کمک عضلات تنه | کوتاه به نظر رسیدن قد کودک | دررفتگی مادرزادی مفصل ران و لگن |
چرخش سرپنجهها (شست پا) به به سمت بیرون موقع راه رفتن | احساس پا درد در بعضی از کودکان | ضعف عضلانی در لگن که مسئول حفظ تعادل هستند |
عدم تقارن لگن موقع قدم زدن (یک طرف باسن پایین تر از سمت دیگر باشد) | کاهش اعتماد به نفس و احساس خجالت کودک | اسپاسم عضلات ران که باعث بهم خوردن تعادل بدن موقع راه رفتن میشود. |
درمان اردکی راه رفتن کودک
کاردرمانگر کودک ابتدا علت الگوی بد راه رفتن کودکان را تشخیص دهد، سپس بر اساس علت آن، تکنیکهای توانبخشی لازم را جهت تقویت پای کودک و درمان راه رفتن غلط او طراحی میکند. فراموش نکنید که این تمرینات را باید ابتدا زیر نظر کاردرمانگر به خوبی یاد بگیرید، بعد میتوانید آنها را در منزل برای کودکان اجرا کنید.
نوشته راه رفتن کودک : علت دیر راه رفتن کودک و 12 نکته آموزش راه رفتن (+جدول زمانی) اولین بار در پارسیان مهرپرور | پرستار سالمند , پرستار کودک. پدیدار شد.
بدون دیدگاه