خطرات آلودگی هوا و روش های کاهش عوارض آن در کودکان و سالمندان
در شرایط آلودگی هوا، همه گروههای سنی در معرض خطر هستند و رعایت توصیههای تغذیهای میتواند به کاهش عوارض آن کمک میکند. در شرایط آلودگی هوا گروه هایی مانند کودکان، سالمندان، خانم های باردار و بیماران قلبی و ریوی، بیشتر در معرض خطر قرار میگیرند. وقتی هوای شهرها در شرایط هشدار قرار میگیرد، نشان میدهد انواع آلاینده های مضر در هوایی که تنفس میکنیم وجود دارد. استنشاق برخی از آلاینده ها اثر کوتاه مدت دارد و به سرعت خود را نشان میدهد و عوارض برخی از آنها بلند مدت است که با گذشت زمان عواقبش آشکار میشود. در ادامه این مقاله از سایت مرکز مهرپرور خطرات آلودگی هوا و روش ها و تغذیه مناسب جهت کاهش عوارض آلودگی هوا را بررسی میکنیم.
تعریف آلودگی هوا به زبان ساده
آلودگی هوا چیست؟ در صورتی که حجم زیادی از ذرات یا مواد مضر ( گازها، ذرات و مولکول ها بیولوژیکی ) وارد اتمسفر شود آلودگی هوا رخ میدهد. زندگی همه ساکنین کره زمین به اتمسفر بستگی دارد. آلودگی هوا ممکن است طبیعی (مانند فعالیت آتشفشانها)، یا مصنوعی (ساخته دست انسان) باشند. بیشتر آلودگیهای مصنوعی ناشی از فعالیت وسایل نقلیه و کارخانهها هستند. آلودگی هوا از ابتدای سال ۲۰۰۴ باعث مرگ ۷ میلیون انسان شده است.
انواع آلودگی هوا و ۹ عامل ایجاد آلودگی هوا
برای کشف علت آلودگی هوا ابتدا باید دسته بندی آنها را بررسی کنیم. اصلی ترین آلاینده های هوا توسط منابع اولیه یا منابع ثانویه به وجود میآیند.
آلاینده های اولیه یا اصلی شامل : دی اکسید گوگرد تولید شده از کارخانه ها
آلاینده هایی ثانویه به واسطه آمیختگی و واکنش آلاینده های اولیه ایجاد میشوند.
در هر کشور و منطقه ای هوای آلوده علت خاصی دارد. به طور کلی ۹ علت اصلی برای آلودگی هوا وجود دارد :
- خطوط برق
- کارخانه ها
- آفت کشها
- دود خودروها
- ذرات رادیواکتیو
- کودهای شیمیایی
- پالایشگاه های نفت
- آلودگی هوای داخل منزل
- عملیات استخراج از معادن
چه افرادی بیشتر در معرض آلودگی هوا قرار دارند؟
- زنان باردار
- سالمندان
- کودکان زیر ۱۴ سال
- افرادی که در محیط آزاد کار میکنند.
- ورزشکارانی که در فضای باز تمرین میکنند.
تاثیرات منفی آلودگی هوا بر روح و جسم افراد
افراد سالم هم در معرض تأثیرات مضر هوای آلوده میباشند و این عوارض در گروه پرخطر بیشتر است. ناراحتی و سوزش سیستم تنفسی و مشکلات تنفسی شامل : سرفه یا تنفس سخت، کاهش عملکرد ریه، آسم شدید، پیشرفت برونشیت مزمن، بیماری مزمن انسداد ریه است. ضربان قلب نامنظم، حمله های قلبی غیر مهلک، مرگ زودرس در بیماران ریوی و قلبی مانند سرطان ریه. همچنین کمبود ویتامین D در کودک به علت آلودگی هوا و تابش کمتر اشعه آفتاب به چشم میخورد. کم خونی یکی از بیماری هایی است که به واسطه آلودگی هوا برای کودک به وجود میآید. تحریک چشم ها، بینی و گلو ؛ سرفه،تنگی قفسه سینه و کوتاهی تنفس. برخی دیگر از تأثیرات منفی آن شامل :
- پرخاشگری
- خواب آلودگی
- ایجاد افسردگی
- بیش فعالی کودکان
- کاهش ضریب هوشی کودکان
توصیه مهم : بیرون نرفتن کودک از خانه
توصیه میکنیم وسایل کودکان در اتاقشان را با پارچه نم دار یک به یک تمیز کنید تا ذرات معلق نشسته روی اشیا پاک شود.در شرایط آلوده نمیتوان توصیه به باز کردن پنجره ها برای تعویض هوا کرد.مسلما خطر مواجه شدن با ذرات معلق خطرناک در هوای آلوده ی خارج از خانه در فصول سرد بسیار بیشتر است.این مواد موجب افزایش بروز عفونت های ریوی، شدت یافتن آلرژی و در بلندمدت زمینه ساز ابتلا به انواع سرطان ها در کودکان میشود. بنابراین باید از مواجهه با ذرات معلق و مضر موجود در هوای آلوده پیشگیری کرد.
اثرات کوتاه مدت آلودگی هوا
اثرات کوتاه مدت که موقتی هستند، شامل بیماریهایی مانند سوزش بینی، گلو، چشم یا پوست، ذات الریه یا برونشیت میشوند. آلودگی هوا همچنین میتواند باعث سردرد، سرگیجه و تهوع شود. بوهای ایجاد شده توسط کارخانهها، زبالهها یا سیستمهای فاضلاب نیز آلودگی هوا محسوب میشوند. این بوها کمتر جدی اما همچنان ناخوشایند هستند.
اثرات بلند مدت آلودگی هوا
اثرات بلندمدت آلودگی هوا میتوانند برای سالها یا برای همیشه باقی بمانند. آنها حتی میتوانند منجر به مرگ فرد شوند. اثرات طولانی مدت ناشی از آلودگی هوا شامل بیماریهای قلبی، سرطان ریه و بیماری های تنفسی مانند آمفیزم است. آلودگی هوا همچنین میتواند باعث آسیب طولانی مدت به اعصاب افراد، مغز، کلیه ها، کبد و سایر اندامها شود. برخی دانشمندان گمان میکنند که آلایندههای هوا هر ساله باعث مشکلات زیادی از جمله نقصهای مادرزادی میشوند.
6 راهکار خانگی و سنتی برای کاهش عوارض آلودگی هوا
روش هایی که در ادامه بررسی میکنیم از منظر طب سنتی ایران و پزشکی نوین هستند و از این جهت فایده دارند که به تقویت مغز و سیستم عصبی و قلب و کبد، عملکرد ضد ویروسی و ضد میکروبی، اثرات آنتیاکسیداتیو، انبساط عروق خونی و بهبود گردش خون مرکزی و محیطی، تقویت مخاطات و راههای تنفسی، لینت مزاج و پرهیز از یبوست، دفع برخی متابولیتهای سمی و… کمک میکنند.
۱- دود کردن برخی گیاهان |
۲- استشمام بوهای خوب |
|
|
(در صورت داشتن بیماری های زمینه ای تنفسی با پزشک خود مشورت کنید.)
3. از فعالیتهای بدنی سنگین و همچنین بیتحرکی پرهیز کنید.
4. از دخانیات استفاده نکنید زیرا مواد زاید و سمی وارد بدن میکند.
5. پاکسازی سطوح مختلف همچون در، دیوار، سقف، فرش و حتی لباسها و یا استفاده از سرکه برای اسیدی کردن محیط و ضد عفونی کردن مفید است.
6. از کارهایی که سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف میکند، پرهیز کنید.
- حمام سنگین
- شب زنده داری
- گرسنگی طولانی
- قرار گرفتن در هوای سرد
- استفاده طولانی مدت از رایانه و تلفنهمراه
تغذیه مناسب در زمان آلودگی هوا
هواي آلوده بخودي خود حاوي تركيباتي اكسيد كننده و سمي است و از طرفي بدن همواره به ذراتي كه در هواي آلوده وجود دارد واكنش التهابي نشان ميدهد. اما تركيبات آنتياكسيداني از اين فعاليت ها ممانعت به عمل ميآورند. در ادامه این مواد را معرفی میکنیم :
- چای سبز و سیاه، روغنهای سویا، آفتابگردان، کلزا و زیتون نقش آنتی اکسیدانی دارند.
- به عنوان مثال سیب به عنوان یکی از میوه های مفید علاوه بر آنتی اکسیدان دارای ویتامین A، E و C نیز میباشد.
بهترین غذاها برای کودکان و سالمندان در هنگام آلودگی هوای تهران
- برای پاکسازی ریه میتوانید از ذرت تازه و ارگانیک استفاده کنید.
- مصرف دو وعده ماهی در هفته در شرایط آلودگی هوا بسیار مهم است.
- مصرف زیاد آب و مایعات در زمان آلودگی هوا به کاهش عوارض این پدیده کمک میکند.
- یکی از بهترین نوشیدنی ها برای کودک و سالمند در زمان آلودگی هوا مصرف شیر گرم میباشد.
- مصرف سیر سبب نابودی بسیاری از باکتری ها، ویروس ها و دیگر میکروارگانیسم ها در بدن میشود.
- مصرف خوراکی هایی مانند کلم بروکلی، پونه کوهی، پرتقال و مرکبات، گریپ فروت، چغندر، هویج، سیب، آووکادو و توت فرنگی مفید است.
2 محلول گیاهی برای پاکسازی ریه در سالمندان
برای بهره مندی از خواص داروهای گیاهی لازم است که آستین ها را بالا بزنید و به خودتان زحمت درست کردن چند داروی خانگی را بدهید. در این صورت است که میتوانید به بهبود سلامت ریه هایتان و تمیز کردن آن از شر این همه آلودگی محیطی امیدوار باشید.
محلول سیر و آویشن برای پاکسازی ریه سالمندان
میتوان از این محلول برای پاکسازی عفونت ها از ریه سالمندان استفاده کند.
مواد لازم : ۱۰ حبه سیر ، ۳ شاخه آویشن تازه، مقداری روغن زیتون
طرز تهیه محلول سیر و آویشن
حبه های سیر را در هاون بکوبید و به صورت خمیری درآورید. بعد از آن لازم است برگ های آویشن را به سیرهای له شده اضافه کنید و دوباره بکوبید تا هر دو مخلوط و یکدست بشوند. سپس این ترکیب را داخل یک ظرف شیشه ای تمیز بریزید و روی آن روغن زیتون بکر بریزید به طوری که سطح آن را بپوشاند. اجازه دهید ترکیب حاصل یک شب کامل بماند.
روش مصرف محلول سیر و آویشن
بعد از اینکه این محلول را یک شب در روغن زیتون نگه داشتید. میتوانید صبح روز بعد یک قاشق چای خوری از آن را به صورت ناشتا میل کنید. روز بعد نیز به همین میزان از ترکیب مصرف کند. بعد از ۲هفته مصرف اثرات آن را روی ریه ها و دیگر ارگان ها مشاهده میشود.
مصرف دمنوش زنجبیل در هوای آلوده برای سالمندان
یکی از بهترین روش های از بین بردن دود ناشی از سیگار از ریه ها مصرف ترکیب خانگی زیر میباشد:
مواد لازم برای تهیه دمنوش زنجبیل : چند سانتی متر ریشه زنجبیل تازه، ۴۰۰ گرم عسل، ۲ قاشق سوپ خوری زردچوبه، ۴۰۰ گرم پیاز، یک لیتر آب
طرز تهیه دمنوش زنجبیل
ابتدا مقداری آب را جوش آورید و به آن عسل اضافه کنید. سپس ریشه های زنجبیل را رنده کرده، پیازها را خرد کرده و به آب جوش اضافه کنید. وقتی این محلول شروع به جوشیدن کرد زردچوبه را اضافه کنید و بگذارید نصف بیشتر آب آن تبخیر بشود.زمانی که این محلول خنک شد آن را در یک ظرف شیشه ای بریزید و در یخچال نگهداری کنید.مقدار مصرف آن در هر روز ۲ مرتبه و به میزان ۲ قاشق است.بهتر است این محلول را با شکم خالی مصرف کنید.
مواد غذایی مضر در زمان آلودگی هوا
در هنگام بروز پدیده آلودگی هوا، هر خوراکی ای که مانند آلودگی هوا خاصیت اسیدی داشته باشد، میتواند آسیب های وارده را تشدید نماید. این مواد غذایی عبارتند از :
- غذاهای پر چرب بخصوص چربی های اشباع غذاهای پر پروتئین فست فودها (غذاهای آماده)
- مواد غذایی حاوی مواد نگهدارنده مثل چیپس، پفک و انواع کنسرو
توصیه های کلی به پرستار سالمند و پرستار کودک
سالمندان و کودکان به دلیل اینکه ریه های ضعیف و حساسی دارند لازم است از افراد سیگاری دوری کنند.در صورتی که اطرافیان کودکان و سالمندان سیگاری هستند از آنها بخواهید در حضور کودک و سالمند سیگار نکشند. به پرستار کودک و پرستار سالمند توصیه میشود که برنامه ورزشی مرتبی را برای آنها در نظر بگیرند. ورزش کردن به طور مداوم میتواند باعث تقویت ریه در سالمندان و کودکان بشود. ورزش منظم میتواند ۳۰ دقیقه در روز و به میزان نیم ساعت طول بکشد. سالمندانی که مبتلا به مشکلات ریوی میباشند لازم است برای کاهش وزن و استفاده از رژیم های استاندارد زیر نظر متخصص باشند. بهتر است سالمندان و کودکان از غذاهایی استفاده کنند که برای سلامتی ریه ها مفید است.غذاهای حاوی آنتی اکسیدان از التهاب جلوگیری کرده و ریه را تقویت میکند. میوه ها و سبزیجات از منابع غنی آنتی اکسیدان هستند.
رابطه آلودگی هوا و افزایش سرماخوردگی
در زمان شدت یافتن آلودگی هوا و افزایش ذرات معلق، کودکان بیشتر به سرماخوردگی مبتلا میشوند :
سازمان بهداشت جهانی میگوید حدود ۲۰۰ نوع ویروس سرماخوردگی داریم که به طور مستقیم، از طریق تماس دست با اشیای آلوده و سپس تماس دست با بینی و دهان یا از طریق نشستن ویروس ها روی ذرات معلق موجود در هوای آلوده و سپس استنشاق این هوا وارد بدن کودکان میشوند و آنها را مبتلا به سرماخوردگی میکنند. به همین علت است که این روزها میبینیم بسیاری از کودکان از سرماخوردگی رنج میبرند. تغذیه مناسب، تأمین ویتامین های بدن مانند ویتامین ث از طریق خوردن میوه جات و سبزیجات و تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان از عوامل مهم پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی در فصول سرد است.مواد مضر موجود در هوای آلوده، به بروز آلرژی های شدید در بینی منجر میشود.
تعطیلی مدارس برای آلودگی هوا
هر ساله آلودگی هوا در ایران و به خصوص در کلانشهرهایی مانند تهران، به امری طبیعی تبدیل شده و شاهد افزایش و عدم تدابیر مناسب برای آن هستیم. در زمان آلودگی هوا، مدارس، دانشگاهها و ادارات کلانشهرها برای چندروز تعطیل میشوند؛ اما کارساز نیست. باید راه و چاره دیگری اندیشید تا بتوان از اثرات مخرب آلودگی هوا بر جامعه و انسانها کم کرد.
خلاصه مطلب آلودگی هوا + راهکار در شرایط اضطرار
اگر ناچاریم در آلودگی هوا با کودکان بیرون برویم، باید از ماسک های مناسبی که صورت و دهان و بینی کودکان را به خوبی میپوشاند استفاده کنیم. این ماسک ها در بازار از طریق داروخانه ها و فروشگاه های عرضه محصولات پزشکی در دسترس است.در روزهایی که هوا آلوده است، بهتر است کودکان از تماس بدنی و دست دادن با کودکان دیگر یا بزرگسالان خودداری کنند و حداقل یک و نیم متر با کسی که مبتلا به سرماخوردگی است فاصله داشته باشند. وقتی کودک را از خارج از منزل به خانه میآوریم، حتما باید دست و صورت خود و کودک را با آب و صابون به دقت بشوییم تا ذرات معلق نشسته روی اشیا وارد دستگاه تنفسی شان نشود.برای تمیز کردن دهان و بینی از تماس مستقیم دست باید خودداری کرد و لازم است حتما از دستمال کاغذی یکبار مصرف استفاده شود.
The post آلودگی هوا (air pollution) : تغذیه مناسب در هوای آلوده (+عوارض آن برای گروههای حساس) first appeared on پارسیان مهرپرور | پرستار سالمند , پرستار کودک.
نوشته آلودگی هوا (air pollution) : تغذیه مناسب در هوای آلوده (+عوارض آن برای گروههای حساس) اولین بار در پارسیان مهرپرور | پرستار سالمند , پرستار کودک. پدیدار شد.
بدون دیدگاه