سینوزیت در کودکان، علائمی درد بین دو چشم و پیشانی، گرفتگی بینی و سرفه دارد. زمانی که گرفتگی بینی کودک شما برطرف نمی‌شود ممکن است به دلیل عفونت سینوس یا التهاب سینوس ایجاد شده باشد. این عفونت در اغلب مواقع پس از سرماخوردگی یا همراه با آلرژی رخ می‌دهد. سینوزیت در واقع عفونت سینوس‌های گونه و پیشانی است. این بیماری قابل درمان است و معمولا مشکل حادی برای کودک ایجاد نمی‌­کند. اما هر چقدر اطلاعات شما در این زمینه بیشتر باشد، بهتر می‌­توانید به کودکتان کمک کنید و روند درمان را سرعت ببخشید. اما سینوزیت چطور ایجاد می‌شود و علل آن چیست؟

در این مطلب از سایت مرکز پارسیان مهرپرور با سینوزیت کودکان، علائم سینوزیت و درمان عفونت سینوسی در کودکان آشنا شوید.

سینوس‌ها چه هستند؟ سینوزیت چیست؟

سینوس‌ها چهار جفت حفره‌ی توخالی هستند که در استخوان گونه (سینوس فکی)، پیشانی (سینوس پیشانی)، پشت مجرای بینی (سینوس اتموئید یا پرویزنی) و در عمق بیشتری در مغز و پشت مجرای بینی (سینوس اسفنوئید یا شب‌پره‌ای) قرار دارند. در سینوس‌ها نیز همان غشاهای مخاطی موجود در بینی و دهان جریان دارند. وقتی کودکی دچار سرماخوردگی یا آلرژی شده و مجرای بینی‌اش تورم و مخاط بیشتری پیدا می‌کند، برای بافت سینوسی او نیز همین اتفاق می‌افتد. راه تخلیه‌ی سینوس‌ها مسدود می‌شود و مخاط در آنها به دام می‌افتد. در این شرایط باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها می‌توانند در این محل رشد کنند و باعث سینوزیت در کودکان شوند. عفونت سینوس در شیرخواران نادر است به این دلیل که سینوس‌ها در این کودکان هنوز تکامل کافی نیافته است ؛ اما در کودکان بزرگ تر، سینوزیت همراه با علائمی مثل سرماخوردگی، سرفه یا گلودرد دیده می‌شود.

علائم سینوزیت در کودکان چیست؟

علائم عفونت سینوس در کودکان در سنین متفاوت می‌تواند متفاوت باشد:

• کودکان کم سن ‌و سال ‌تر اغلب علائم شبیه سرماخوردگی مثل گرفتگی یا آبریزش بینی و تب خفیف دارند.
• گاهی کودکانی که سینوزیت دارند دچار ناراحتی معده، تهوع و استفراغ و درد در ناحیه‌ی پشت چشم می‌شوند.
• تب کودک ۷-۵ روز پس از بروز علائم سرماخوردگی می‌تواند از نشانه‌ها‌ی سینوزیت در کودکان یا عفونت دیگری (مانند برونشیت، سینه ‌پهلو یا عفونت گوش)باشد.
• بسیاری والدین سردرد سرماخوردگی در کودکان را با عفونت سینوس اشتباه می‌گیرند. اما سینوس‌های پیشانی تا سن ۶ یا ۷ سالگی شروع به تکامل نمی‌کنند و به حد کافی شکل نگرفته‌اند؛ در نتیجه تا اوایل نوجوانی عفونی نمی‌شوند. به‌همین دلیل سردرد کودکان همیشه از عفونت سینوس نیست و درمان سردرد سینوزیت در کودکان متفاوت است.

در کودکان بزرگتر شایع‌ترین علائم سینوزیت عبارتند از سرفه‌های ناشی از سینوزیت که پس از هفت روز اول سرماخوردگی بهبود نمی‌یابند، تب، افزایش آبریزش بینی، بدبویی دهان، درد دندان، گوش درد کودک یا درد در صورت.

در صورتی که شاغل یا دست تنها هستید و برای نگهداری از فرزندان خود به پرستار کودک و نوزاد احتیاج دارید،می‌توانید از تعرفه پرستار و مراقبت کودک که توسط مرکز پارسیان مهرپرور ارائه می‌شود، استفاده نمایید. جهت دریافت خدمات پرستاری و مراقبت از کودک در منزل با ما تماس بگیرید.

علل سینوزیت در کودکان

والدینی که کودک مشکوک به سینوزیت دارند، گمان می­ کنند جایی در وظیفه خود کوتاهی کرده ­اند و عدم مراقبت آن­ها باعث شده است کودکشان به این بیماری مبتلا شود. اما باید بگوییم دلایل ابتلا به این بیماری بسیار پیچیده است بیماری‌هایی که امکان دارد منجر به سینوزیت در کودکان شوند شامل:

• عفونت دندانی
• شکل غیر عادی بینی
• جسم خارجی در بینی
• جراحت و آسیب بینی
• مشکل رفلاکس گوارشی
• اثرات سوء دخانیات بر اطرافیان فرد سیگاری
• نقص مادرزادی شکاف کام؛ علت سینوزیت در کودکان

ارتباط آسم، آلرژی و سینوزیت

میان آسم، آلرژی و سینوزیت مزمن، یک ارتباط قوی وجود دارد. این ارتباط وجود یک مکانیسم بیماری‌زایی مشترک بین راه‏‌های هوایی فوقانی و تحتانی یعنی بینی، سینوس و ریه را مطرح می‏کند که با مفهوم بیماری یکپارچه راه‏های هوایی همراه است. تشخیص سینوزیت حاد عمدتا بر اساس علائم بیماری است. باقی ماندن و یا تشدید علائم بعد از دوره معمولی سرماخوردگی، تشخیص سینوزیت حاد در کودکان را مطرح می‌کند.

احساس درد، سنگینی و فشار در ناحیه پیشانی و گونه‌ها، ترشحات چرکی بینی و پشت حلق و گرفتگی بینی از نشانه‌های سینوزیت حاد کودکان است. ترشحات و خلط پشت حلقی گاه موجب گرفتگی گوش و ایجاد حالت تهوع می‌شوند. در کودکانی که از سنین پایین دچار تنفس دهانی مداوم هستند، در صورت عدم درمان و طول کشیدن زیاد این حالت، امکان دارد تغییراتی در رشد فک و صورت آنها به وجودبیاید.

انواع سینوزیت

چهار نوع سینوزیت وجود دارد:

• سینوزیت راجعه‌ی حاد: حملات سینوزیتی حاد که چهار بار یا بیشتر در طول سال اتفاق می‌افتد.
• سینوزیت تحت حاد: این نوع عفونت ابتدا با درمان بهبود نمی‌یابد و علائم از ۴ تا ۱۲ هفته طول می‌کشد.
• سینوزیت حاد در کودکان : علائم این نوع از عفونت کمتر از ۴ هفته طول می‌کشد و با درمان مناسب بهبود پیدا می‌کند.
• سینوزیت مزمن در کودکان : در این نوع سینوزیت بیمار دچار عفونت‌های حاد مکرر یا عفونت‌های قبلی است که کاملاً درمان نشده است.

تشخیص سینوزیت در کودکان

متخصص اطفال معمولاً می‌تواند سینوزیت را بنابر علائم کودکان و معاینه‌ی فیزیکی تشخیص دهد. در برخی موارد آزمایش‌های دیگری برای تشخیص قطعی امکان دارد انجام شود که شامل:

• کشت میکروبی سینوس‌ها: از تست‌های آزمایشگاهی مربوط به رشد باکتری یا دیگر ارگانیسم‌ها در تشخیص استفاده می‌شود.
• عکس رادیولوژی سینوس با اشعه‌ ایکس: آزمایش تشخیصی که با استفاده از پرتوهای انرژی الکترومغناطیس نامرئی، تصویر بافت‌های داخلی، استخوان‌ها و اعضای بدن را روی فیلم رادیولوژی می‌گیرد.
• توموگرافی کامپیوتری: فرآیند تصویربرداری است که با استفاده از ترکیب اشعه‌های ایکس و تکنولوژی کامپیوتری تصاویر افقی یا محوری از بدن می‌گیرند. سی تی ‌اسکن جزئیات تصاویر هر قسمتی از بدن مثل استخوان‌ها، عضلات، چربی و اعضای بدن را نشان می‌دهد. سی ‌تی اسکن دقیق‌تر از رادیولوژی با اشعه‌ی ایکس است.

درمان قطعی سینوزیت در کودکان

برای درمان سینوزیت در کودکان لازم است کودک برای 2 تا 3 هفته آنتی بیوتیک دریافت کند. در صورتی که اگر بعد از این مدت از دریافت دارو نشانه‌ها فروکش نکردند، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک دیگری برای کودک تجویز کند. بعد از دریافت آنتی بیوتیک‌های مختلف، آنتی بیوتیکی که سینوزیت کودک را درمان میکند پیدا خواهید کرد.

1. دارو برای درمان ترشحات چرکی بینی در کودکان

پزشکان امکان دارد برای درمان سینوزیت باکتریایی در کودکان، آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی تجویز کنند. بعضی پزشکان امکان دارد برای کاهش علائم، داروهای ضداحتقان (دکونژستانت‌ها) و آنتی‌هیستامین‌ها را نیز تجویز کنند. سینوزیت‌های ویروسی معمولاً بدون مداخله‌ی پزشکی درمان می‌شوند. مصرف استامینوفن‌، ایبوپروفن و یا کمپرس گرم می‌تواند در تسکین هر دردی مؤثر باشد. اگر کودکتان سینوزیت حاد دارد، علائم باید ظرف روزهای ابتدایی بهبود یابد. پس از هفته‌ی نخست درمان حال عمومی کودکتان بهتر خواهد شد؛ هرچند باید دوره‌ی درمان با آنتی‌بیوتیک را که توسط پزشک تجویز شده است کامل کنید. در غیر این صورت عفونت امکان دارد دوباره بازگشت داشته باشد.

بهترین آنتی بیوتیک برای سینوزیت کودکان:

آنتی بیوتیک برای سینوزیت و ریه مانند قرص آموکسی سیلین، کوآموکسی کلاو (آموکسی‌سیلین کلاولانات)، کلاریترومایسین، آزیترومایسین، سولفامتوکسازول، تری‌متوپریم و سیپروفلوکساسین است. که برای درمان سینوزیت حاد باکتریایی استفاده می‌شود. قبل از اقدام به مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان سینوزیت مزمن و حاد با پزشک خود صحبت کنید.

2. بهترین شربت برای سینوزیت کودکان

تمامی پزشکان متخصص به خوبی می­‌دانند که چه دارویی برای سینوزیت در کودکان خوب است و کدام دارو برای سینوزیت کودکان مضر است و نباید آن­ها را تجویز کرد. به همین دلیل است که زمانی که به دنبال بهترین شربت برای سینوزیت کودکان هستید، نمی‌­توانید مضر بودن یا مفید بودن آن­ها را تشخیص داده و ممکن است سلامت کودکتان را به خطر بیندازید؛ چرا که اطلاعات سایت­ها علمی، جای نظر پزشک را نمی‌گیرند و نظراتی که در آن­ها داده می­شود ممکن است مناسب نوع بیماری کودک شما نباشد.

3. اسپری یا قطره‌ی بینی

برای مرطوب نگه داشتن غشاهای مخاطی بینی و کمک به باز کردن سینوس‌ها از قطره‌ یا اسپری بینی استفاده کنید. این کار باعث بهبود جریان هوایی سینوس‌ها و تخلیه‌ی آنها شده و از شدت درد می‌کاهد. در مصرف قطره‌ی دکونژستانت بینی احتیاط کنید. این نوع قطره‌ها در دو روز اول مصرف میزان بافت‌های متورم را کاهش می‌دهند ولی در صورتی‌ که بیش از سه روز استفاده شوند تورم را بیشتر می‌کنند.

گاهی اوقات اسپری بینی استروئیدی، مانند فلوتیکازون، داروی تریامسینولون یا مومتازون‌، می‌تواند به علائم احتقان بینی کمک‌کند بدون اینکه استفاده‌‌ی طولانی مدت از آن باعث تشدید علائم و اختلال در روند بهبودی شود.

4. دستگاه بخار یا رطوبت‌ساز

بخار آب گرم را استنشاق کنید. این کار به مرطوب‌شدن مجاری هوایی، کاهش التهاب و علت سردرد مداوم و درمان ترشحات پشت حلق سینوزیت کمک‌می‌کند. اما مراقب باشید که هنگام قرار‌گرفتن در معرض بخار آب گرم،‌ پوست صورتتان دچار سوختگی نشود. اگر می‌خواهید بدانید بخور چه گیاهی برای سینوزیت مفید است؟ باید بگوییم که از بخور با عصاره اکالیپتوس غافل نشوید. اکالیپتوس سینوزیت را بهبود بخشیده و به رفع گرفتگی بینی کمک می‌کند.

5. سینوپلاستی با بالن

سینوپلاستی با بالن در کودکان روش درمانی کم‌تهاجمی است که در آن با استفاده از بالن کوچکی راه بینی را باز می‌کنند. این عمل را اغلب می‌توان در مطب انجام داد. در این روش با وارد کردن بالن در مجرای بینی و باد کردن بالن، راه سینوس‌ها باز می‌شود.

6. برخی روش‌های درمان سینوزیت مزمن

درمان به علائم، سن و سلامت عمومی و همچنین به شدت بیماری کودک تان بستگی دارد. درمان‌های مختلفی که ممکن است در این موارد ارائه شوند عبارتند :

• شستشوی سینوس‌ها (شستشوی سینوس‌ها با محلول سالین زیر بیهوشی عمومی)
• جراحی و برداشتن آدنوئید (بعضی اوقات همزمان با شستشوی سینوس‌ها انجام می‌شود)
• جراحی آندوسکوپی سینوسها ( روشی که کمی تهاجمی تر از روش‌های قبلی است. در این روش مسیری که تخلیه طبیعی سینوس‌ها از طریق آن به داخل بینی انجام می‌شده و حالا مسدود شده است را جراحی می‌کنند تا سینوس‌ها کمتر دچار انسداد شوند.)

درمان خانگی سینوزیت در کودکان

درمان خانگی عفونت سینوس در کودکان طب سنتی نیز دستوراتی دارد که رعایت آن­ها می­ تواند به بهبود هر چه سریع تر کودکان کمک کند. البته باید به یاد داشته باشید برای دسترسی به این دستورات به هر کسی که ادعا می­ کند در این زمینه سر رشته دارد مراجعه نکنید و افراد متخصصی برای این منظور پیدا کنید. در ادامه برای اینکه بدانیم طبق اصول طب سنتی درمان خانگی سینوزیت کودکان چگونه است . چند مورد از این دستورات را شرح خواهیم داد:

• تهیه دمنوش­ های مختلف از برگ خراطین، بابونه، مریم گلی، گل سنجد و آویشن بسیار مفید است.
• اگر کودکتان نمی‌­تواند این دمنوش­ ها را بخورد می­‌توانید از کودک بخواهید بخور آن­ها را استنشاق کند.
• صورت، پیشانی و بینی کودک را می‌­توانید با روغن­‌هایی مانند سیاه‌دانه، بابونه و گل بنفشه ماساژ دهید.
• استفاده از روغن اکالیپتوس یا نعنا و چرب کردن داخل بینی با آن­ها می­ تواند به درمان سینوزیت در کودکان کمک کند.
• استنشاق عصاره دانه گریپ فروت نیز بسیار مفید است. می­‌توانید آن را با آب و نمک مخلوط کرده و آن را در بینی کودک بریزید.

پیشگیری از ایجاد سینوزیت

تغییرات ساده در سبک زندگی یا محیط منزل می‌تواند به کمتر شدن ریسک ابتلای سینوزیت در کودکان کمک کند. برای مثال در زمستان که سیستم گرمایشی سبب خشکی غیر عادی هوای داخل منزل می‌شود، از دستگاه بخور سرد برای تأمین رطوبت ۵۰% – ۴۵% در منزل استفاده کنید. وجود رطوبت از خشکی هوا که منجر به تورم و دردناک شدن و نیز عفونت سینوس‌ها می‌شود جلوگیری می‌کند. تمیز کردن مرتب دستگاه بخار و جلوگیری از رشد قارچ و کپک در آن اهمیت دارد.

هرچند سینوزیت به ‌تنهایی مسری نیست ولی اغلب پس از سرماخوردگی کودک به آن دچار می‌شود و به‌راحتی بین افراد خانواده و دوستان سرایت پیدا می‌کند. مؤثرترین راه جلوگیری از انتقال میکروب‌ها آموزش اهمیت شست‌وشوی مرتب دست به افراد خانواده، مخصوصاً در زمان بیماری است.

عوارض سینوزیت در کودکان

به علت نزدیک بودن سینوس‌های پارانازال به چشم‌ها و مغز، اختلالات چشمی یا داخل جمجمه ای ثانویه به سینوزیت حاد باکتریال امکان دارد به وجود آید.

عوارض چشمی

سلولیت پری اوربیتال باعث تورم بافت اطراف حدقه چشم می‌شود و سلولیت اوربیتال که ساختمان hnهای داخل حدقه ی چشم را درگیر می‌کند و سبب proptosis و Chemosis، کاهش قدرت بینایی، دوبینی، درد چشم و اختلال در حرکات خارجی چشم می‌شود. در این موارد باید سی تی اسکن انجام شود و سریعا درمان آنتی بیوتیک وریدی شروع شود. انجام مشاوره ی اورژانس چشم پزشکی نیز ضروری است.

عوارض داخل جمجمه ای

مننژیت، ترومبوز سینوس کاورنو، آمپیم ساب دورال، آبسه اپیدورال و آبسه ی مغزی. در صورتی که کودک دچار اختلال هوشیاری، سفتی گردن، یا علایم افزایش فشار داخل جمجمه داشته باشند، سریعا باید سی تی اسکن مغز و اوربیت و سینوس‌ها انجام شود و درمان با آنتی بیوتیک‌های وسیع الطیف وریدی ( سفتریاکسون یا ترکیب سفتریاکسون با وانکومایسین) پس از انجام کشت باید شروع گردد.عارضه ی دیگر : Putt puffy tumor یا استئومیلیت استخوان فرونتال که تورم و ادم پیشانی وجود دارد. درناژ جراحی در این موارد نیاز است.

پیشگیری از عوارض سینوزیت

اولین اقداماتی که شما می‌توانید انجام دهید:

1. در صورتی که ترشح سبز – زرد بینی بیشتر از ۲ روز ادامه یابد با پزشک مشورت کنید.
2. اگر جسم خارجی در کار نیست، برای رفع احتقان بینی از بخور آب جوش استفاده کنید؛
3. اگر کودک شما مبتلا به سرماخوردگی، سرفه یا گلودرد شده، به تغییر رنگ ترشحات بینی کودک توجه کنید؛
4. بینی کودک را از نظر وجود جسم خارجی در آن بررسی کنید. در صورت وجود جسم خارجی ترشحات بینی امکان دارد بدبو و خونی باشد. در صورتی که نمی‌توانید به راحتی جسم خارجی را بیرون بیاورید به پزشک مراجعه کنید؛

خلاصه درمان سینوزیت کودکان

در صورتی که گرفتگی بینی کودکتان بهبود نمی‌یابد، امکان دارد وی دچار التهاب یا عفونت سینوسی یا سینوزیت شده باشد. سرماخوردگی تنها علت ایجاد سینوزیت نمی‌باشد. توجه به نشانه‌های عفونت سینوسی در کودکان شامل : شکل غیر عادی بینی، عفونت دندانی، جراحت و آسیب بینی، جسم خارجی در بینی می‌توان جلوی التهاب سینوس را گرفت. توجه داشته باشید که بچه‌های مبتلا به آلرژی دستگاه تنفسی خیلی مستعد ابتلا به عفونت سینوس هستند بدون اینکه سرما خورده باشند.

نوشته سینوزیت در کودکان : علائم سینوزیت و درمان خانگی آن (+ بهترین آنتی بیوتیک) اولین بار در پارسیان مهرپرور | پرستار سالمند , پرستار کودک. پدیدار شد.